Jesienne nawożenie nalistne ozimin
Przy jesiennych temperaturach i krótkim dniu uprawy ozime często nie są w stanie osiągnąć odpowiedniej fazy rozwojowej, niezbędnej do prawidłowego przezimowania. Tempo wzrostu spada, ponieważ rośliny nie mogą pobrać niezbędnej ilości składników przez słabo rozwinięty system korzeniowy i z powodu ich niedostępności. W takich sytuacjach odżywianie nalistne zyskuje na znaczeniu, ponieważ zwykle jest ono bardziej efektywne od nawożenia doglebowego.
dr inż. Tomasz Piotrowski
Prawidłowo odżywiona roślina gromadzi w okresie jesiennym substancje zapasowe. Jeżeli wiosną będzie ich za mało i pojawią się niekorzystne, stresowe warunki, może nastąpić istotna redukcja plonu.
Bardzo ważnym parametrem, określającym szanse upraw ozimych na przezimowanie, jest ich faza rozwojowa w momencie wejścia w spoczynek zimowy. Przed nadejściem zimy rośliny powinny charakteryzować się określonymi cechami.
W przypadku wszystkich gatunków zbóż ozimych ważne jest osiągnięcie fazy krzewienia przy odpowiednim zahartowaniu roślin, ponieważ w węzłach krzewienia gromadzone są substancje zapasowe. Gatunki krzewiące się tylko jesienią, czyli jęczmień i żyto, muszą przed zimą osiągnąć pełnię krzewienia, wykształcając optymalnie 3–4 źdźbła. Rośliny zasianych w optymalnym terminie pszenicy i pszenżyta powinny jeszcze przed okresem zimy zdążyć wytworzyć zaczątki 2–3 źdźbeł. Te wykształcone na jesieni są silniejsze od budowanych na wiosnę, w przypadku stresów rzadziej ulegają zredukowaniu lub są redukowane w mniejszym stopniu.
Rośliny rzepaku powinny charakteryzować się odpowiednio silnie rozwiniętym systemem korzeniowym i szyjką korzeniową o średnicy minimum 10 mm, głęboko osadzoną w ziemi. Część nadziemna musi osiągnąć właściwe masę i pokrój, czyli każda roślina powinna mieć 8–12 dobrze rozwiniętych liści z szerokimi blaszkami i niewydłużonymi ogonkami.
Nawożenie zbóż ozimych mikroelementami w postaci aplikacji nalistnej
Jesienne dokarmianie mikroelementami zbóż ozimych ma postać aplikacji nalistnej. Podaje się przede wszystkim preparaty z manganem, cynkiem i żelazem, a w dalszej kolejności miedzią, borem i molibdenem. Zabieg trzeba wykonać w fazie krzewienia, stosując 50–100 g Mn/ha,30–50 g Zn/ha i 50–150 g Fe/ha. W razie potrzeby aplikację należy powtórzyć.
Jedną z propozycji zabiegu przygotowującego plantację pszenicy ozimej do przezimowania jest zastosowanie kombinacji nawozów: ASX Complex Mn forte (1 kg/ha) + ASX Fosfor plus (2–3 kg/ha) + Protaminal (1 l/ha) + Bolero – preparat z borem (0,2 l/ha).
Nawożenie rzepaku ozimego borem i manganem
Jesień to czas warunkowania plonu rzepaku ozimego, ponieważ w tym okresie różnicują się stożki wzrostu i zawiązki przyszłych łuszczyn. Spośród mikroelementów rzepak jesienią dokarmia się przede wszystkim borem i manganem, a w dalszej kolejności miedzią, molibdenem, cynkiem i żelazem. Bor i cynk są pierwiastkami niezbędnymi do prawidłowego rozwoju systemu korzeniowego i rozety nadziemnej. Słabo rozwinięty system korzeniowy ogranicza możliwości pobierania przez roślinę wody i składników pokarmowych, przez co wzrasta ryzyko jej niedożywienia. Mangan i miedź biorą udział we wszystkich głównych funkcjach w roślinie.
W celu dostarczenia roślinom niezbędnych do prawidłowego rozwoju pierwiastków najlepiej sprawdza się program nawożenia oparty na dwóch nalistnych zabiegach jesiennego dokarmiania rzepaku, w łącznej aplikacji z preparatami fungicydowymi, czyli:
- zabieg odżywiający w fazie 4–6 liści rzepaku: ASX Complex (1 kg/ha) + ASX Fosfor plus (2–3 kg/ha) + Bolero (1 l/ha) + Protaminal (1 l/ha),
- zabieg przygotowujący do przezimowania: ASX Makro/ASX Potas plus(2–3 kg/ha) + Bolero (1 l/ha)+ Protaminal (1 l/ha).