Dlaczego zabieg w terminie T0 jest kluczowy dla ozimych zbóż i rzepaku?

T0 oznacza termin wykonania zabiegów w formie oprysków z wykorzystaniem nawozów dolistnych o działaniu sanitarnym i mających na w celu dostarczenie roślinom makro- i mikroelementów. Jest to istotne dla odżywiania i regeneracji upraw po zimie, a także ogranicza rozwój patogenów chorobotwórczych.
Julia Zalewska, dr inż. Robert Chrzanowski

Miedź i siarka to skuteczne narzędzia do wczesnego i efektywnego odżywiania roślin. Mogą także stanowić istotny element ochrony fungicydowej. Przesłanką do wykonania zabiegów w terminie T0 bez wątpienia jest wystąpienie dużej presji chorób.

Warunki, które są konieczne do uzyskania skuteczności oprysków, to:

• osiągnięcie przez roślinę określonej fazy rozwoju,
• dobowa temperatura, pozwalająca na pobieranie środka.

Miedź – Kluczowy mikroelement

W przypadku uprawy zbóż w terminie T0 kluczowa jest miedź jako mikroelement niezbędny przy ich produkcji. Rozpatrując jej działanie, należy zwrócić uwagę na gospodarkę azotową łanu. Zastosowanie miedzi powoduje lepsze wykorzystanie azotu przez roślinę. Ponadto pierwiastek ten wpływa na wielkość plonu ziarna i nasion, co uwidacznia się w okresie intensywnego wzrostu roślin. Dobre odżywienie zbóż miedzią prowadzi do:
wytworzenia większej ilości źdźbeł, zwiększenia stopnia remobilizacji azotu z zasobów, które roślina zgromadziła w okresie rozwoju wegetatywnego, a w efekcie do fizycznego wzrostu plonu ziarna i zawartości glutenu w ziarnie.
Co więcej, miedź to mikroelement, który – poza tym, że jest potrzebny z punktu widzenia odżywienia rośliny – skutecznie ogranicza patogeny chorobotwórcze. W tym kontekście bardzo ważna jest odpowiednia forma składnika, a jedną z najnowszych jest miedź systemiczna. Jest to wyjątkowo dobrze przyswajalny kompleks miedzi, który wykazuje silne działanie systemiczne. Likwiduje niedobory miedzi, która bierze udział w wielu procesach enzymatycznych. Przykładem produktu zawierającego składnik w tej postaci jest ASX Miedź systemiczna – 6% Cu (m/m) całkowicie rozpuszczalnej w wodzie. Zawarta w nim miedź w 100% jest skompleksowana kwasem heptaglukonowym, który jest szybko pobierany i transportowany w roślinie, co indukuje reakcję odpornościową przeciwko patogenom. Preparat zachowuje stabilność w zakresie pH 5,5–6,5 i jest przeznaczony do dokarmiania dolistnego oraz przez system korzeniowy.
Kolejnym wartym polecenia produktem jest Viflo miedź-bor. Ten płynny nawóz dolistny jest przeznaczony do likwidacji niedoborów miedzi, boru, cynku i manganu. Jego skład to:

• bor (B) (1,8%),
• cynk (Zn) (1%),
• mangan (Mn) (0,5%),
• miedź (Cu) (4%),
• potas (K) (2%).

Taka zawartość pozwala efektywnie odżywić roślinę. Ponadto poza miedzią bor i mangan budują odporność na choroby. Mikroskładniki w nawozie mają postać małych molekuł (nanocząsteczek) skompleksowanych kwasem glukonowym, co zapewnia jego bardzo szybkie pobieranie przez liście i pełną kompatybilność z metabolizmem nawożonych roślin. Zalecenia stosowania Viflo miedź-bor przedstawiono w tabeli.

Uprawa	Termin aplikacji	Wymagany zakres temperatur podczas aplikacji	Dawka nawozu podczas aplikacji	Zalecana ilość wody
zboża ozime	w fazie krzewienia i strzelania w źdźbło	5-25°C	1,5 l/ha	300 l/h
rzepak ozimy	wiosną, po ruszeniu wegetacji i przed kwitnieniem

Siarka – Kluczowy makroelement

Jest jednym z kluczowych makroelementów w produkcji zbóż, a zwłaszcza rzepaku. Siarka ma ogromny wpływ na pobieranie azotu oraz na wiele procesów prowadzących do wzrostu odporności roślin na patogeny. Ma również spore znaczenie dla poprawy jakości ziarna i zawartości białka. Przez cały okres wegetacji bierze udział w procesie formowania się plonu ziarna i nasion. Plonotwórcza rola siarki wynika z efektywnego kształtowania gospodarki azotowej łanu w czasie rozwoju wegetatywnego. Pierwiastek ten stymuluje pobieranie azotu, co daje zwiększenie ilości kłosów, a w przypadku rzepaku wpływa na zawartość tłuszczu w nasionach.
Do dolistnego dokarmiania roślin świetnie sprawdzi się ASX Micriol 80 WG, nawóz zawierający siarkę elementarną. Stosuje się go wiosną, zwłaszcza we wczesnych fazach rozwojowych zbóż i rzepaku, w dawce do 6 kg/ha.

Miedź i siarka zapewnia wsparcie w ochronie upraw

Termin T0 to nie tylko moment na szybkie dostarczanie roślinom potrzebnych pierwiastków. W ostatnim czasie ze względu na wycofywanie chemicznych substancji aktywnych miedź i siarka wracają do łask jako narzędzia w walce z chorobami.
Miedź jako substancja czynna w takich formach, jak tlenochlorek miedzi lub wodorotlenek miedzi, działa powierzchniowo. Stosunkowo nową formą jest omawiana wyżej miedź systemiczna. Składnik w tej postaci może dotrzeć do zainfekowanych komórek i nie jest narażony na zmywanie z rośliny. Miedź wykazuje wielokierunkowe mechanizmy działania na patogeny. Zarodniki grzybów i bakterie wyłapują jony miedzi, które następnie przedostają się do ich struktur, zaburzając procesy energetyczne poprzez tworzenie chelatów przez kation Cu+ z wolnymi grupami enzymów łańcucha oddechowego. To prowadzi do uszkodzenia błon cytoplazmatycznych i zaniku ich właściwości półprzepuszczalnych.
W przypadku siarki natomiast mechanizm działania jest tylko jeden – powierzchniowy. Właściwości grzybobójcze siarki uaktywniają się w momencie jego ulatniania się do dwutlenku siarki pod wpływem temperatury. Dwutlenek siarki działa na kilka sposobów, blokuje działanie enzymów oddechowych, zakłócając procesy oddychania i uwalniania energii w komórkach grzybów.
Za stosowaniem miedzi i siarki w terminie T0, czyli w momencie, kiedy rusza wegetacja roślin ozimych, przemawia jeszcze jeden niezaprzeczalny argument – możliwość wykonania takiego zabiegu w niskich temperaturach. Daje to szansę ograniczenia chorób, które ze względu na korzystne warunki do rozwoju w okresie jesienno-zimowym mogą w znacznym stopniu porażać plantacje na przedwiośniu. Ochrona w terminie T0 znacząco poprawia zdrowotność plantacji do momentu wykonania zabiegu T1. To przekłada się na lepszą kondycję roślin w czasie, gdy zboża strzelają w źdźbło lub rośliny rzepaku zaczynają wydłużać pęd. Ponadto można wtedy zabieg T1 nieco odłożyć w czasie. A o jego konieczności zdecydować, monitorując plantacje zbóż pod kątem rozwijających się mączniaków, rdzy i plamistości siatkowej na jęczmieniu. Natomiast rzepaku – w kierunku objawów suchej zgnilizny kapustnych, można także zaobserwować symptomy czerni krzyżowych, szarej pleśni oraz rzadziej mączniaka rzekomego. Infekcje patogenów chorobotwórczych skutecznie zatrzyma oprysk siarką i miedzią. W tym celu warto zastosować mieszaninę ASX Miedź systemiczna (1,0 l/ha) + ASX Micriol 80 WG (3–6 kg/ha).