Zwalczanie chwastów w kukurydzy

IMG_3677Obecność poszczególnych gatunków chwastów zależy od szeregu czynników: przedplonu, typu i kultury gleby, technologii uprawy, warunków klimatycznych, a w szczególności od depozytu nasion chwastów w glebie. Bardziej narażona na zachwaszczenie jest kukurydza uprawiana w monokulturze niż ta uprawiana w zmianowaniu.

Jednoroczne chwasty w kukurydzy

Kukurydza jest zachwaszczana przez kilkadziesiąt gatunków chwastów. Spośród chwastów jednorocznych jednoliściennych, najbardziej powszechne są chwasty prosowate, a zwłaszcza chwastnica jednostronna (kurze proso). Spośród chwastów jednorocznych dwuliściennych najpowszechniej występują: komosa biała, szarłat szorstki, rdesty, rumiany, psianka czarna.

Wieloletnie chwasty w kukurydzy

Nasiona niektórych gatunków chwastów mogą być trujące dla zwierząt. Zachwaszczenie kukurydzy prowadzi do obniżenia plonu ziarna i kiszonki, a w skrajnych przypadkach do całkowitej utraty plonu. Wśród chwastów wieloletnich jednoliściennych, bardzo często występuje perz właściwy, a wśród chwastów wieloletnich dwuliściennych powój polny i ostrożeń polny.

Kryteria stosowania herbicydów w kukurydzy

Brak rotacji herbicydów w odchwaszczaniu kukurydzy prowadzi do wyselekcjonowania się ściśle określonych gatunków chwastów, a niekiedy nawet do ich uodparniania się. Herbicydy do odchwaszczania kukurydzy muszą spełniać określone kryteria: muszą być bezpieczne dla środowiska, dla człowieka, pszczół, organizmów wodnych.

Muszą być selektywne w stosunku do kukurydzy, skuteczne w zwalczaniu chwastów. Bardzo ważnym czynnikiem jest też ekonomika zwalczania chwastów, wynikająca z ceny herbicydów i ich skuteczności. Przy wyborze herbicydów konieczna jest znajomość ich substancji aktywnych i spektrum zwalczanych przez nie chwastów.

odchwaszczone pole kukurydzy
Nie jest łatwo osiągnąć bardzo dobre efekty odchwaszczania nie stosując herbicydów.

Szereg herbicydów ma tę samą, lub te same, substancje aktywne. Często różnica między herbicydami sprowadza się do sposobu ich formulacji. Dużą znaczenie ma też cena herbicydów, zwłaszcza w wielkotowarowej uprawie kukurydzy. Może ona mieć wpływ na końcowe efekty produkcyjne.

Jak stosuje się herbicydy w kukurydzy?

Wybór terminu stosowania herbicydów jest podyktowany względami organizacyjnymi, ekonomicznymi, a przede wszystkim względami środowiskowymi. Wyróżnia się dwie grupy herbicydów: do stosowania doglebowego (przed wschodami roślin) i do stosowania nalistnego (po wschodach roślin).

Herbicydy do doglebowego zwalczania chwastów

Większość herbicydów doglebowych może być stosowana w warunkach dobrego uwilgotnienia gleby, co umożliwia ich przeniknięcie do gleby. Bardzo ważna jest staranna uprawa gleby, gdyż w grudach znajdują się nasiona chwastów, które nie są zwalczane przez herbicydy, a w okresie dalszej wegetacji, pod wpływem wilgoci, są uwalniane i powodują zachwaszczenie.

Herbicydy doglebowe działają na chwasty kiełkujące w glebie, a także na wykiełkowane chwasty. W warunkach suszy skuteczność ich działania jest ograniczona. W ochronie przedwschodowej, herbicydy w większości przypadków aplikuje się bezpośrednio po siewie, przed wchodami kukurydzy. Umożliwia to wczesne wyeliminowanie chwastów, a zatem kukurydza od samego początku ma dobry dostęp do wody, składników pokarmowych i światła.

W warunkach suszy, przypadku niektórych herbicydów doglebowych, zaleca się ich stosowanie przed siewem kukurydzy, wymieszanie z glebą przy lekką broną, na głębokość 3-5cm. Dotyczy to herbicydu Dual Gold 960EC (wymieszanie z glebą na głębokość około 5cm).

Innym sposobem (zyskującym na znaczeniu) jest aplikacja herbicydów doglebowych, we wczesnych stadiach, po wschodach, do 2-3, niekiedy maksymalnie do 4 liści kukurydzy. Dotyczy to herbicydów: Adengo 315 SC (izoksaflutol + tienkarbazon) – (do 1-2 liści), Lumax 537,5 SE (metolachlor-S, mezotrion, terbytyloazyna) – 1-3 liści. Krótko po wchodach można stosować też Pendigan 330 EC.

Herbicydy takie, jak Afalon Dyspersyjny 450 SC (linuron), Stomp 400 SC (pendimetalina), Wing P 462,5 SE  (pendimetalina + dimetenamid-P) stosuje się bezpośrednio po siewie.

Herbicydy do powschodowego zwalczania chwastów

W przypadku stosowania tych herbicydów, istnieje możliwość zwalczania szerszej gamy chwastów, w tym także chwastów uciążliwych, jednorocznych (rdest powojowy) i chwastów wieloletnich dwuliściennych (ostrożeń, powój), oraz jednoliściennych (perz).

Herbicydy z grupy sulfonylomocznikowych

Najliczniejszą grupę do powschodowego zwalczania chwastów w kukurydzy stanowią herbicydy zawierające substancje aktywne z grupy pochodnych sulfonylomocznika (głównie nikosulfuron i rimsulfuron).

Nikosulfuron jako substancja aktywna występuje w bardzo wielu herbicydach, między innymi w Templier 750 WG, Tamizan 040 OD, Ikanos 040 OD. Herbicydy sulfonylomocznikowe przeznaczone są do zwalczania chwastów jednoliściennych i dwuliściennych, a większych dawkach zwalczają również perz właściwy.

Inna grupa herbicydów sulfonylomocznikowych jest przeznaczona do zwalczania chwastów dwuliściennych: Mocarz 75 WG (tritosulfuron + dikamba) oraz Nautius WG (tifensulfuron metylowy). Etykiety przewidują również ich stosowanie w mieszance zbiornikowej z herbicydami zwalczającymi chwasty jednoliścienne jednoroczne i perz.

Substancje aktywne z grupy regulatorów wzrostu

Do odchwaszczania kukurydzy są stosowane herbicydy zawierające substancje aktywne z grupy regulatorów wzrostu: 2,4D (Dicopur 600 SL i Esteron 600 EC), MCPA (Chwastox Turbo 340 SL), dikamba, fluroksypyr (Aloksypyr 250 EC). Mustang 306 SE zawiera florasulam i 2,4 D.

Bromoksynil w ochronie kukurydzy

Wśród popularnych herbicydów do kukurydzy są zawierające substancję aktywną bromoksynil, między innymi Bromotril 250SC i Zeagran 340 SE (bromoksynil + terbutyloazyna). Wykaz wszystkich środków do zwalczania chwastów w kukurydzy i ich substancji aktywnych, etykiety – instrukcje ich stosowania znajdują się w zaleceniach Instytutu Ochrony Roślin lub na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Zasady przy stosowaniu herbicydów w kukurydzy

Należy przed stosowaniem herbicydów dokładnie zapoznać się z etykietą. Należy stosować dawki herbicydów zgodnie z zaleceniami producenta. Przy aplikacji herbicydów należy ściśle przestrzegać fazy rozwojowej kukurydzy. Nie stosować herbicydów przy temperaturach powietrza niższych lub wyższych niż zalecane, oraz na uszkodzone rośliny (mróz, susza, choroby, szkodniki).

Obowiązującą zasadą jest, że niższe zalecanych dawek herbicydów doglebowych stosuje się na glebach lżejszych, a wyższe na glebach cięższych, o lepszym kompleksie sorpcyjnym, lub w przypadku większego zachwaszczenia, albo gdy chwasty są w bardziej zaawansowanych stadiach rozwojowych.

W przypadku stosowania herbicydów nalistnych ich działanie można wzmocnić poprzez stosowanie zalecanych adiuwantów. Nie dotyczy to herbicydów o formulacji OD (zawiesina olejowa). Przy sporządzaniu mieszanek zbiornikowych należy stosować się do zaleceń zawartych w etykietach.

Należy pamiętać, że w uprawie znajduje się bardzo dużo odmian kukurydzy, zarejestrowanych w Polsce (z Krajowego Rejestru) i zarejestrowanych w innych krajach UE (ze wspólnotowego katalogu – CCA). Możliwy jest brak selektywności niektórych odmian w stosunku do konkretnych herbicydów. Trzeba więc przestrzegać dawek i terminów stosowania herbicydów.

Stosowanie herbicydów z grupy sulfonylomocznikowych lub zawierających substancje aktywne z grupy regulatorów wzrostu, a także niektórych z innych grup, może powodować przejściowe przebarwienia lub deformacje roślin.

Należy używać do oprysków opryskiwaczy posiadających ważny atest Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Operator opryskiwacza musi posiadać ważne zaświadczenie o ukończeniu kursu upoważniającego do stosowania pestycydów. Należy na bieżąco prowadzić dzienniczek oprysków i zapisywać nazwy herbicydów lub ich mieszanek, dawki i terminy ich stosowania.

Dr inż. Roman Warzecha

IHAR PIB Radzików

Polecane artykuły:

magazyn - doradca rolniczy