Zboża -zwalczanie uciążliwych chwastów

Gleba jest bankiem nasion chwastów. Przy wyborze metody ich zwalczania i doborze herbicydów trzeba się kierować znajomością pola, a w szczególności wiedzą o tym, jakich gatunków chwastów należy się spodziewać. Im większe zagrożenie wystąpieniem dużej liczby chwastów, tym szybciej należy zacząć ich zwalczanie.

Przypomnijmy uciążliwe gatunki chwastów w zbożach

1. Miotła zbożowa (Apera spica-venti)

• uporczywy chwast w uprawach zbóż ozimych,
• dojrzewa nieco wcześniej niż zboża, dlatego w okresie żniw miotła osypuje ziarno i zanieczyszcza plon,
• jedna roślina może wydać kilka tysięcy ziarniaków.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2. Wyczyniec polny (Alopecurus myosuroides Huds.)

• stosunkowo nowy chwast w uprawach pszenicy w naszym kraju,
• Bezpośrednio konkuruje z pszenicą obniżając plon,
• przyczynia się do wylegania zbóż i nasilenia chorób.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3. Przytulia czepna (Galium aparine L.)

• agresywnie konkuruje z rośliną uprawną o pokarm i światło,
• powoduje wyleganie zbóż i utrudnia zbiór,
• rozprzestrzeniła się na polach w okresie stosowania herbicydów z grupy regulatorów wzrostu, na które jest częściowo odporna.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4. Mak polny (Papaver rhoeas L.)

• jedna roślina maku może wytworzyć do kilkudziesięcy tysięcy nasion,
• cztery lata temu na Żuławach wykryto pierwszy biotyp maku polnego uodporniony na tribenuron metylu.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

5. Maruna bezwonna (Matricaria maritima L.)

• bardzo płodna – jedna roślina może wydać nawet 100 tys. nasion,
• nasiona kiełkują cały rok silnie zachwaszczając uprawy.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

6. Gwiazdnica pospolita (Stellaria media (L.) Vill.)

• chwast niezwykle żywotny,
• charakteryzuje się bardzo szybkim rozwojem – w ciągu lata wydaje do trzech pokoleń,
• jest szczególnie szkodliwa we wczesnych fazach rozwoju roślin uprawnych.

Zwalczanie uciążliwych chwastów, a faza rozwojowa zbóż

• Chwasty rumianowate i kapustowate (np. taszniki, tobołki, gorczyca), samosiewy rzepaku, chwasty jednoliścienne trzeba zwalczyć do fazy początku krzewienia zbóż,
• Jeśli krzewienie rozpocznie się przed zimą, chwasty muszą zostać zniszczone jeszcze jesienią. To szczególnie ważne, gdy na polu występują chwasty szybko startujące po zimie: gwiazdnica pospolita, rumianowate, wyczyniec.
• Najpóźniej do początku strzelania zbóż w źdźbło musimy zwalczyć przytulię czepną, miotłę zbożową, stokłosy, rumianek pospolity i ostrożeń polny. Jeżeli występują licznie, warto zwalczać je także jesienią.
• Należy mieć także na uwadze uprawy następcze i już w zbożach skutecznie eliminować te chwasty, które mogłyby być trudne do zwalczenia w rzepaku czy burakach. Eliminowanie w zbożach samosiewów rzepaku i chwastów kapustowatych (krzyżowych) pomaga w walce z kiłą kapusty czy zgnilizną twardzikową, które zagrażają następczym rzepakom.

W uprawach zbóż największe znaczenie gospodarcze mają:

• Wśród chwastów jednoliściennych: miotła zbożowa, perz właściwy i wyczyniec polny,
• Wśród dwuliściennych: komosa biała, chaber bławatek i fiołek polny (zwłaszcza na glebach piaszczystych).

Gama herbicydów do zwalczania chwastów w zbożach

Zwalczanie chwastów możemy prowadzić jesienią i wiosną, mając do wyboru szeroką gamę herbicydów. Te o działaniu doglebowym stosujemy głównie przedwschodowo, a te o działaniu nalistnym powschodowo.

Legato Plus 600 SC [BBCH 00 do końca wegetacji jesiennej] jest przeznaczony do zwalczania rocznych chwastów dwuliściennych i miotły zbożowej w zbożach ozimych. Zawiera dwie substancje aktywne, które niszczą młode chwasty podczas ich kiełkowania i w czasie formowania systemu korzeniowego. Stosuje się go doglebowo lub nalistnie. Diflufenikan pobierany jest przez pędy kiełkujących nasion i siewek. Izoproturon wchłaniany jest przez korzenie, liście oraz łodygi i przemieszczany do wszystkich części roślin, co skutecznie
hamuje proces fotosyntezy. W przypadku stosowania powschodowego działanie obu substancji czynnych wzajemnie się uzupełnia. Chwasty wrażliwe to: bodziszek drobny, fiołek polny, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, komosa biała, mak polny, miotła zbożowa, przetacznik bluszczykowy, przytulia czepna, samosiewy rzepaku, tasznik pospolity, tobołki polne. Legato Plus 600 SC zachowuje długotrwałą skuteczność również w stosunku do chwastów później wschodzących. Preparat stosuje się jesienią po siewie rośliny uprawnej (pszenica, jęczmień, pszenżyto, żyto) do końca fazy, gdy widoczne jest pierwsze rozkrzewienie.

Legato 500 SC [BBCH 12-13] zawiera diflufenikan i jest przeznaczony do nalistnego zwalczania chwastów dwuliściennych (fiołka polnego i innych) w zbożach ozimych. Stosowany w wyższych dawkach hamuje wzrost miotły zbożowej. Pobierany jest poprzez liście oraz częściowo przez korzenie chwastów. Skutecznemu działaniu sprzyja optymalna wilgotność gleby. Największy efekt chwastobójczy uzyskuje się stosując środek we wczesnych fazach rozwojowych chwastów – w czasie kiełkowania lub krótko po ich wschodach, w fazie siewek. W sprzyjających warunkach działanie doglebowe substancji czynnej środka może trwać ponad 8 tygodni od zastosowania.

Sharpen 33 EC [BBCH 00-09] jest przeznaczony do zwalczania niektórych rocznych chwastów dwuliściennych i jednoliściennych w uprawie jęczmienia ozimego i pszenicy ozimej. Zawiera pendimetalinę działającą układowo. Substancja ta wstrzymuje podziały komórkowe i elongację komórek. Jest bardzo szybko pobierana przez korzenie i części nadziemne chwastów, takich jak: gwiazdnica pospolita, miotła zbożowa, wyczyniec polny, maruna bezwonna, samosiewy rzepaku, przytulia czepna, przetacznik bluszczykowy, tasznik pospolity, fiołek polny. Pendimetalina długo działa doglebowo, niszcząc zarówno te chwasty, które już wzeszły, jak i te, które kiełkują w późniejszym okresie. Najskuteczniej zwalcza chwasty w fazie wschodów i siewek.

Cayman Pro 440 SC [BBCH 10-13] to środek chwastobójczy do zwalczania miotły zbożowej, wiechliny rocznej oraz chwastów dwuliściennych, stosowany na jesieni po wschodach zbóż ozimych. Jako jedyny zawiera w swoim składzie diflufenikan i pendimetalinę – unikalną kompozycję pobieraną zarówno przez korzenie, jak i części nadziemne chwastów, blokując biosyntezę beta-karotenu i hamując podziały komórkowe. Diflufenikan pobierany jest przez hipokotyl i działa kontaktowo. Pendimetalina na chwasty jednoliścienne działa głównie przez korzenie i liścień, a na chwasty dwuliścienne głównie przez liście. Taki zestaw oprócz wcześniej wspomnianych skutecznie niszczy takie chwasty jak: fiołek polny, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, jasnota różowa, mak polny, przetacznik perski, przetacznik bluszczykowy, przytulia czepna, samosiewy rzepaku, starzec zwyczajny, tasznik pospolity, tobołki polne. Po aplikacji chwasty wrażliwe szybko zamierają po skiełkowaniu lub ich wzrost jest mocno zahamowany. Dzięki zdolności do utrzymywania się w wierzchniej warstwie gleby zapobiega zachwaszczeniu wtórnemu.

DicuRex Flo 500 SC [BBCH 12-29] jest przeznaczony do zwalczania miotły zbożowej oraz jednorocznych chwastów dwuliściennych w zbożach ozimych. Substancja czynna – chlorotoluron – jest  inhibitorem procesu fotosyntezy. Objawem działania herbicydu jest chloroza liści chwastów, a następnie ich zamieranie. Chwasty dwuliścienne niszczone są najskuteczniej od fazy kiełkowania do fazy 6 liści, a chwasty jednoliścienne od fazy kiełkowania do końca fazy krzewienia. Preparat pobierany jest przez korzenie i liście chwastów. Działa również w niskich temperaturach, co przydaje się przy zwalczaniu miotły zbożowej, która wschodzi w dużym nasileniu od września do marca. Zatem im później wykonamy zabieg herbicydowy, tym więcej miotły zwalczymy. DicuRex pozwala na najpóźniejsze jesienne (gdy nie ma okrywy śnieżnej) i najwcześniejsze wiosenne opryski (na zamarzniętą jeszcze glebę) dzięki skutecznemu działaniu nawet w temperaturze ok. 0^oC (do –3o^oC).

Flurostar 200 EC [BBCH Rw-32] to preparat, który zawiera fluroksypyr skuteczny w zwalczaniu przytulii czepnej, przetacznika bluszczykowego, gwiazdnicy pospolitej, jasnoty purpurowej, tobołków polnych i innych chwastów dwuliściennych.

Nautius WG [BBCH 13-39] zawiera dwie substancje z grupy sulfonylomoczników, które zwalczają takie chwasty jak: chaber bławatek, przytulia czepna, jasnota różowa, maruna bezwonna, mak polny, gwiazdnica pospolita, przetacznik bluszczykowy, przetacznik perski, niezapominajka polna, tasznik pospolity.

Dicoherb Turbo 750 SL [BBCH 21-30] zwalcza (MCPA + dikamba) chwasty kapustowate oraz maki, przytulię, komosę, rumiany i rumianki.

Pike 20 WG [BBCH 25-35] zawiera metsulfuron metylowy (sulfonylomocznik). Hamuje biosyntezę niezbędnych roślinom aminokwasów, co uniemożliwia podziały komórkowe. Zwalcza fiołka polnego, gwiazdnicę pospolitą, jasnotę różową, komosę białą, mak polny, marunę bezwonną, rdest plamisty, rumian polny, tasznik pospolity.

Tomasz Sikorski