Ograniczenie osypywania się łuszczyn rzepaku

Zważywszy na to, że w ostatnich dniach przed zbiorem powstaje do kilkudziesięciu kilogramów plonu na hektar dziennie, straty spowodowane nadmiernym osypywaniem się nasion mogą być znaczące. Przeciętnie jest to 10–20% potencjalnego plonu, ale w warunkach skrajnych poziom szkód może być znacznie wyższy. Dlatego warto rozważyć zastosowanie odpowiedniego sklejacza do rzepaku.Rzepak wykazuje naturalne skłonności do osypywania się nasion. Wpływ na ten proces mogą mieć również czynniki uprawowe, takie jak nawożenie, zagęszczenie łanu czy technologia zbioru. Jednak nie da się go całkowicie uniknąć. Można natomiast w znacznym stopniu go ograniczyć.

Sposoby na ograniczenie osypywania

Skłonność rzepaku do przedwczesnego pękania łuszczyn próbuje się rozwiązać poprzez stosowanie odpowiednich technologii zbioru, nawożenia czy najnowszych odmian rzepaku. Najlepszym sposobem na zmniejszenie zjawiska osypywania się łuszczyn jest zastosowanie preparatów, tzw. sklejaczy, które ograniczają zdolność łuszczyn do pęcznienia, tym samym przeciwdziałając gwałtownym zmianom wilgotności. Sklejające i powlekające działanie tych substancji ma za zadanie ograniczać fizyczne naprężenia łuszczyn, które są bezpośrednią przyczyną ich pękania.

Sklejacze rzepaku

Na rynku dostępnych jest kilka sklejaczy zapobiegających gromadzeniu się wilgoci, opartych na naturalnej żywicy z drzew, polimerach terpenowych czy kopolimerach butadieno-styrenowych. Ostatnio pojawił się nowy preparat na bazie alkoholu poliwinylowego i gumy arabskiej, jakim jest sklejacz Fantastick. Jest to jeden z nielicznych polimerów rozpuszczalnych w wodzie stosowany jako składnik klejów, lakierów, a w farmaceutyce jako substancja czynna w kroplach do oczu. Jego szerokie zastosowanie jest uwarunkowane bardzo niską szkodliwością dla człowieka, jak również małą uciążliwością dla środowiska. Formulacja preparatu Fantastick opiera się na zawartości alkoholu poliwinylowego (11%) i gumy arabskiej (18,2%). Po jego zastosowaniu tworzy się membrana chroniąca łuszczyny przed przedostawaniem się kropel deszczu. Tym samym preparat zmniejsza podatność łuszczyn na pękanie i zwiększa stopień ich wypełnienia. Środek można stosować samodzielnie w dawce 0,6 l/ha – przy zachowaniu stężenia 0,25–0,3 l/100 l wody. Rekomendowana ilość wody używanej do oprysku to 250–300 l/ha. Fantastick można też stosować w połączeniu z desykantami – w ilości 0,3 l/ha w połączeniu z preparatem Roundup 360 SL (3 l/ha) lub innym glifosatem.

Termin stosowania sklejaczy do rzepaku

Preparaty sklejające i powlekające stosujemy w okresie intensywnego wzrostu i rozwoju roślin, kiedy większość łuszczyn zmienia kolor z ciemnozielonego na jasnozielony. Właściwe ich zastosowanie można sprawdzić, wykonując test elastyczności łuszczyn. W optymalnej dla zastosowania tych preparatów fazie łuszczyny zaczynają żółknąć, ale są jeszcze na tyle elastyczne, że pozwalają zgiąć się bez pękania.

Beata Rogala