Komunikat rolniczy z dnia 21.06.2014 – Zaraza ziemniaka
Aktualnie zaraza ziemniaka to najgroźniejsza choroba ziemniaków, występująca również na pomidorze. W korzystnych warunkach dla rozwoju choroba ta powoduje znaczne straty na plantacjach ziemniaków oraz w przechowalniach. Opady deszczu, obfite i długo utrzymujące się rosy oraz korzystne temperatury sprzyjają infekcji dokonywanej przez Phytophtora infestans. Doradcy naukowo-techniczni z naszej firmy podczas ostatniej wykonywanej lustracji zaobserwowali pierwsze objawy zarazy ziemniaka na plantacjach uprawnych.
Szkodliwość zarazy ziemniaka
Szkodliwość zarazy ziemniaka w Polsce jest szczególnie duża ze względu na znaczenie ziemniaka w produkcji roślinnej i korzystne dla rozwoju choroby warunki klimatyczne. Szkodliwość związana jest zarówno ze spadkiem plonu, wskutek zniszczenia liści przez grzyb, jak i z bezpośrednim porażeniem bulw, które łatwo gniją, wskutek wtórnego porażenia przez grzyby i bakterii.
Etiologia zarazy ziemniaka
Phytophtora infestans to lęgniowiec (Oomycota). Zarodnie pływkowe powstają na trzonkach sporangialnych, które wyrastają przez szparki z porażonych liści . Wyrastające kiełki z bulw wydają chore rośliny, na których z czasem obserwowany jest nalot trzonków z zarodniami pływakowymi. Istotną rolę w cyklu rozwojowym tej choroby pełnią warunki atmosferyczne, w zależności od panującej pogody zarodnie pływkowe mogą pełnić dwie odmienne funkcje. Podczas temperatury poniżej 18 C i deszczowej pogodzie rozwijają się pływki, przystosowane do poruszania się w wodzie. Natomiast w temperaturze powyżej 18 C powstają zarodniki konidialne kiełkujące w strzępki grzybni. Grzybnia wyróżnia się dosyć szybkim wzrostem, strzępki grzybni przerastają przestwory międzykomórkowe tkanki miękiszowej. Phytophtora infestans jest gatunkiem heterotalicznym. To znaczy, że rozmnażanie płciowe jest możliwe jedynie przy udziale dwóch typów kojarzeniowych. 
Cykl rozwojowy zarazy ziemniaka
Grzyb ten zimuje w postaci grzybni w porażonych bulwach. Podstawowym źródłem zakażenia pierwotnego ziemniaków są gnijące bulwy oraz resztki bulw pozostawione po sortowaniu. Znacznie mniejszym źródłem choroby są ziemniaki systemiczne porażone z zakażonych sadzeniaków. Na polu grzyb przenosi się za pomocą zarodników pływkowych lub konidialnych, w zależności od warunków atmosferycznych. Do masowych infekcji dochodzi w czasie długo utrzymującej się wilgotnej pogody. Zarodniki pływkowe kiełkują na wilgotnych liściach tworząc strzępkę infekcyjną, która może wniknąć przez szparki lub przeniknąć przez kutykulę liścia. Po infekcji grzybnia przerasta tkankę liścia powodując jej obumieranie.
Objawy zarazy ziemniaka
Pierwsze objawy zarazy ziemniaka to dosyć duże, ciemne, okrągłe , nieregularne wodniste plamy na brzegach liści najniżej położonych. Podczas wilgotnej i chłodnej pogody plamy szybko się rozszerzają, brunatnieją i tkanka zamiera. 
Granice plam na liściu są wyraźnie zarysowane, na spodniej stronie blaszki liściowej pojawia się delikatny, szarobiały nalot, wytworzony przez skupienia trzonków konidialnych z zarodnikami. 
W warunkach korzystnych dla rozwoju grzyba, cała nać ziemniaka czernieje i obumiera, w tedy na plantacjach unosi się charakterystyczny zapach zgnilizny.Przy wysokiej wilgotności powietrza nalot pojawia się po obydwu stronach liścia. W przypadku suchej i ciepłej pogody plamy zasychają. 
Profilaktyka
Ochrona ziemniaka przed zarazą ziemniaka opiera się głównie na metodach agrotechnicznych, hodowlanych oraz chemicznych.
Metoda agrotechniczna składa się głównie z takich elementów jak:
- Likwidacja źródeł infekcji
- Sadzenie zdrowych, kwalifikowanych sadzeniaków
- Sortowanie oraz niszczenie bulw odrzuconych
- Sadzenie podkiełkowanych ziemniaków
Metoda hodowlana obecnie stanowi jeden z elementów integrowanej ochrony roślin. Do uprawy wybiera się odmiany ziemniaków tolerancyjne lub odporne na porażenie.
Chemiczne zwalczanie zarazy ziemniaka
Obecnie w zwalczaniu zarazy ziemniaka główną rolę odgrywa ochrona chemiczna. O skuteczności prowadzonej ochrony chemicznej decyduje zarówno liczba zabiegów jak i ich związek z terminami zarodnikowania grzyba i infekcji. Najgroźniejszym okresem krytycznym , w czasie którego dochodzi do infekcji odnotowywany jest w temp. 16-22C i wysokiej wilgotności powietrza. Temperatura poniżej 8 C hamuje zarodnikowanie grzyba i infekcję.
W przypadku zaobserwowania pierwszych objawów porażenia Phytophtora infestans, należy wykonać zabieg chemiczny preparatem:
- Armetil M 72 WP (metalaksyl i mankozeb) w dawce 2-2,5 kg/ha
- Folpan 80 WG (folpet) w dawce 1,5-2,0 kg/ha
- Nordox 75 WG w dawce 1kg/ha do stosowania zapobiegawczego
- Sacron 450 WG (cymoksanil) w dawce 0,22 kg/ha