Burak cukrowy – analiza opłacalności uprawy

Kampania buraczana w cukrowniach spółki Pfeifer & Langen Polska rozpoczęła się 6 września 2022 roku i dobiegła końca w styczniu br. Również cukrownie KGS, Nordzucker Polska i Südzucker Polska zakończyły skup zakontraktowanych buraków. Czas więc na podsumowanie sezonu 2022, który łatwy nie był, oraz na krótką analizę opłacalności uprawy buraka cukrowego.

Dariusz Przybylski

Siewy buraków cukrowych w 2022 roku rozpoczęły się w połowie marca i zasadniczo trwały do końca kwietnia. Lokalnie zakończono je z początkiem maja. Niestety, ubiegłoroczna wiosna charakteryzowała się niską temperaturą, a w części regionów również niską wilgotnością gleby, co miało wpływ na wschody i rozwój roślin. W lipcu i pierwszej połowie sierpnia czynnikami wpływającymi niekorzystnie na wegetację były wysokie temperatury i niezadowalająca wysokość opadów atmosferycznych oraz ich nierównomierne rozłożenie. Buraki straciły wówczas sporo liści i rozwój korzeni został zatrzymany. Dopiero opady deszczu pod koniec sierpnia i we wrześniu (niestety nie wszędzie) uruchomiły wtórną wegetację, co doprowadziło do szybkiej regenera­cji rozety liściowej i poprawiły wagę korzenia.

Polaryzacja

Jednocześnie opady te wpływały na obniżenie polaryzacji, która na początku kampanii była na dość niskim poziomie – średnio 15,3%. Dobra pogoda w drugiej połowie września i na początku października spowodowała, że zawartość cukru w burakach szybko wzrosła i średnie jej wartości przekroczyły 16,3%.

Średnia zawartość cukru w burakach w Nordzucker Polska wynosi mniej więcej 17%, podobnie jest w cukrowni Südzucker Polska. W Krajowej Grupie Spożywczej (KGS) zaś średnia polaryzacja buraka cukrowego ukształtowała się na poziomie 16,8%. Według informacji przekazanych przez Pfeifer & Langen Polska średnia zawartość cukru w burakach w sezonie 2022 to prawie 16%. Niemniej poziom ten jest bardzo zróżnicowany, w zależności od rejonu uprawy buraków i terminu dostawy.

Plon korzenia

Średni plon korzeni, w skali całego kraju, wynosi około 63 t z hektara. Oczywiście jest on także zróżnicowany w zależności od regionu. Najwyższe plony uzyskano na Dolnym Śląsku i Pomorzu – w cukrowni Malbork i w Dobrzelinie. Są to wyniki nawet powyżej 70 t/ha. Na południowym wschodzie kraju średnie wartości plonu korzeni wynoszą w okolicach 63 t. Natomiast w Cukrowni Ropczyce na Podkarpaciu średni plon korzeni ukształtował się na poziomie około 67 t/ha.

Warto czy nie uprawiać buraka cukrowego?

Podsumowując, w skali ogólnopolskiej – biorąc pod uwagę warunki pogodowe – plony buraka cukrowego oceniane są jako dobre, podobnie jest z polaryzacją. Ponadto znaczne podwyżki cen skupu spowodowały, że opłacalność tej uprawy wzrosła. Obecnie plantatorzy, którzy podpisali umowę na rok 2023, mają zagwarantowaną (razem z zaliczką na poczet rozliczenia ceny ostatecznej) równowartość min. 45 euro netto za tonę. W związku z powyższym, uwzględniając drastyczne spadki cen pszenicy, kukurydzy i rzepaku, uprawa buraków staje się jedną z najbardziej opłacalnych.

Dobra pogoda w drugiej połowie września i na początku października spowodowała, że zawartość cukru w burakach szybko wzrosła i średnie jej wartości przekroczyły 16,3%.

Zalecenia ochrony buraka cukrowego

Rozwiązania		Zastosowanie
herbicydy	Metafix/Metafol Pro 700 SC (2–3 l/ha)	bezpośrednio po zasiewie
	Beetup Flo 160 EC (1,5 l/ha) + Oblix 500 SC (0,4 l/ha) + Metafix/ Metafol Pro 700 SC (1,5 l/ha) + Remix (0,2 l/ha)/Amigo (1 l/ha)	3 zabiegi (co 5–10 dni, 1, gdy chwasty są w fazie liścieni)
	Grando (10–30 g/ha) + Beetup Flo 160 EC (1,5 l/ha) + Oblix 500 SC (0,33 l/ha) + Metafix/Metafol Pro 700 (0,6 l/ha) + Amigo (1 l/ha)	3 zabiegi (co 5–10 dni, 1, gdy chwasty są w fazie liścieni)
	Powertwin 400 SC (1 l/ha) + Metafix/Metafol Pro 700 SC (1,5 l/ha) + Amigo (1 l/ha)	3 zabiegi
	Grando 50 WG (10–30 g/ha)	samosiewy rzepaku do 2. i 3. zabiegu
	Labrador Extra (1 l/ha)/Select Super (0,8 l/ha)	chwasty jednoliścienne
	Faworyt 300 SL (0,3 l/ha)	rumian/ostrożeń
insektycydy	Cyperkill Max 500 EC (0,05 l/ha)	zwalczanie szkodników
fungicydy	Galileo (0,8 l/ha) + Flipper (0,05 l/ha)	T1
	Difo/Difcor 250 EC/Galileo (0,5/0,8l l/ha) + Miedź Plus (1,5 kg/ha) + Flipper (0,05 l/ha)	T1
	Difcor 250 EC/Galileo (0,4/0,8 l/ha) + Umbert 750 EC (0,5 l/ha) + Flipper (0,05 l/ha)	T2
	Difcor 250 EC (0,4 l/ha) + Galileo (0,5 l/ha) + Flipper (0,05 l/ha)	T3