Nawożenie startowe kukurydzy

Uprawa kukurydzy cieszy się wśród plantatorów coraz większym zainteresowaniem. Według GUS powierzchnia uprawy w 2013 r przekroczyła 1 mln ha. Kukurydzę uprawia się na ziarno (610 tys. ha) oraz kiszonkę (420 tys. ha). Przyjęło się, że kukurydza to roślina, która nie ma wysokich wymagań, co do stanowiska. Uprawiana jest często w monokulturze na słabych glebach. Niestety to mylne twierdzenie, niejednokrotnie sprawia wiele kłopotów rolnikom. Szczególnie w latach o niekorzystnym rozkładzie opadów widoczne jest jak ważna jest dla kukurydzy odpowiednio przygotowana gleba.

Ameryka środkowa – ojczyzna kukurydzy

W przypadku uprawy kukurydzy warto zwrócić uwagę na to, że nie jest to roślina naszego klimatu. Jej naturalnym regionem pochodzenia jest Ameryka Środkowa rejon Nikaragui, Gwatemali, Meksyku oraz Ameryka Północna –USA. W tych regionach kukurydza ma zapewnione najważniejsze elementy wpływające na jej efektywność plonowania: odpowiednią ilość dopływającej energii słonecznej, temperaturę oraz wodę. W optymalnych warunkach kukurydza potrafi wydać plon na poziomie 23,5 t/ha ziarna (USA, Illinois 1985).

Suma opadów kluczem dla określenia wielkości plonu

W Polsce szacując wielkość potencjału plonowania dla danego regionu należy w pierwszej kolejności uwzględnić sumę i rozkład opadów w sezonie wegetacyjnym. Plon ziarna tej rośliny, przyjmując sumę opadów w zakresie od 400 do 600 mm, waha się od 8,5 do 13 t ha. Newralgicznym okresem, w którym niezbędna jest dostępność wody to ok 2 tygodnie przed i po kwitnieniu. Przypada to zazwyczaj na lipiec. W naszych warunkach klimatycznych w tym właśnie okresie pojawiają się z różnym nasileniem okresowe susze.

Jak zatem zapewnić dostępność wody w okresie suszy?

Odpowiedź wydaje się z pozoru łatwa – zbudować bardzo dobrze wykształcony system korzeniowy, w warunkach niedostatku wody to on ograniczy negatywny wpływ okresowej suszy – pobierze wodę z głębszych warstw gleby. Aby w krytycznym okresie mieć zbudowany sprawny system korzeniowy musimy od momentu przygotowania stanowiska uwzględnić wymagania pokarmowe kukurydzy a także zapewnić właściwą sprawność gleby.

Pobranie składników pokarmowych przez kukurydzę ( prof. W. Grzebisz)

 

Średnie pobranie jednostkowe, w kg/1 tonę ziarna suchego + słoma

N

P2O5

K2O

Mg

S

Ca

20-33

11-14

28-37

5

4

7

Plon ziarna suchego, t/ha

Zapotrzebowanie całkowite

6

120-198

66-84

168-222

30

24

42

8

160-264

88-112

224-296

40

32

56

10

200-333

110-140

280-370

50

40

70

 

Sprawność gleby – co o niej decyduje?

O sprawności gleby decyduje kilka czynników powiązanych ze sobą. Do najważniejszych zaliczamy:

• Aktywność mikrobiologiczną gleby – zapewnia optymalną dostępność minerałów dla rośliny,

• Strukturę gleby – porowatość, zwięzłość, napowietrzenie,

• Właściwości chemiczne – zasobność w składniki pokarmowe.

Nawożenie startowe

Jeśli zadbaliśmy o strukturę, sprawność i zawartość składników pokarmowych w glebie oraz odczyn czas pomyśleć o nawożeniu startowym – kluczowym czynniku wpływającym w przypadku kukurydzy na wytworzenie optymalnego systemu korzeniowego.

Kukurydza jest szczególnie wrażliwa w początkowej fazie rozwojowej na niedobory fosforu. W jej przypadku bardzo często zdarza się, że w wyniku nieustabilizowanego odczynu lub niskich temperatur fosfor nie jest pobierany. Konsekwencją tego jest zahamowanie wzrostu i ograniczenie rozwoju systemu korzeniowego. W krytycznej fazie rozwojowej to właśnie on będzie miał decydujący wpływ na ilość i jakość osiąganego plonu.

Jak udostępnić fosfor roślinom?

Idealnym rozwiązaniem, zapewniającym wysoką dostępność fosforu w początkowym okresie wzrostu, jest wykorzystanie możliwości współrzędowej – ultrazlokalizowanej aplikacji nawozu startowego. Ten sposób polega na podaniu nawozu w bezpośrednie sąsiedztwo kiełkujących nasion. Nawóz wykorzystywany w tej metodzie musi mieć postać mikrogranulatu. Ponadto istotnym czynnikiem decydującym o efektywności odżywiania jest właściwy dobór składników startowych. Mikrogranulat powinien zawierać fosfor – najważniejszy pierwiastek startowy, azot budujący strukturę rośliny, siarkę – decyduje o szybkości tworzenia aminokwasów i wpływa na optymalne wykorzystanie azotu. Wśród mikroelementów w uprawie kukurydzy należy zwrócić uwagę na cynk. Wpływa on na budowę sytemu korzeniowego oraz efektywną gospodarkę azotem. Cynk podany w czasie siewu w formie mikrogranulatu wpływa także na zwiększenie działania fosforu i magnezu.

Forma fosforu – istotny czynnik nawożenia startowego

W przypadku nawożenia współrzędowego – startowego należy zwrócić uwagę, w jakiej formie występuje fosfor. Idea nawożenia startowego to wysoka niemal 100% jego dostępność dla kiełkującej rośliny. Tak podany składnik może być pobrany w postaci jonów fosforanowych. W przypadku kukurydzy mamy jednak często do czynienia z nieuregulowanym odczynem. Wiąże się to z zagrożeniem uwsteczniania fosforu z jonami żelaza, manganu i glinu. Badania prowadzone przez naukowców doprowadziły do opracowania technologii, w której fosfor byłby zabezpieczony przed wpływem niekorzystnych warunków stanowiska.

Co – formulacja TPPTPP

Francuska firma Agronutrition opracowała i wprowadziła co-formulację TPP – Technologię Ochrony Fosforu (Technology Phosphore Preservation®).

Co-formulacjaTPP – Technologia Ochrony Fosforu polega na skompleksowaniu jonów fosforanowych związkami organicznymi. Silne działanie chelatyzujące tych związków zapewnia wysoką dostępność fosforu niezależnie od odczynu.

Technika aplikacji nawozu startowego w uprawie kukurydzy

Kukurydza uprawiana jest w rzędy o rozstawie 75 cm, odległość między roślinami w rzędzie 15-17 cm (w zależności od zakładanej obsady). W przypadku kukurydzy wiosenną uprawę roli należy ograniczyć tylko do zabiegów wykonywanych do głębokości siewu. Roślina ta jest bardzo wrażliwa na osiadanie gleby.

Siew kukurydzy z wykorzystaniem mikrogranulatu wykonuje się za pomocą siewników wyposażonych w fabryczne przystawki do wysiewu mikrogranulatu lub uniwersalne aplikatory austriackiej firmy APV lub francuskiej Delimbe. W obu przypadkach nawóz mikrogranulowany dostarczany jest za pomocą węży do redlic nasiennych w bezpośrednie sąsiedztwo nasion. Kiełkująca roślina ma do dyspozycji najważniejsze i odpowiednio dobrane składniki w przyswajalnej formie. Nawożenie startowe kukurydzy powinno być wykonywane niezależnie do zasobności w fosfor. Wynika to z faktu, że fosfor jest mało mobilny w glebie oraz w niższych temperaturach ograniczone jest jego pobieranie. W warunkach klimatycznych Polski ważny jest każdy dzień wegetacji, podanie szybko dostępnego fosforu w towarzystwie innych składników powoduje, że kukurydza szybko startuje i buduje system korzeniowy.microstarPZ1

Do sprawdzonych rozwiązań w startowym nawożeniu kukurydzy zaliczamy nawóz mikrogranulowany Microstar PZ. Microstar PZ zawiera 10% N, 40% P2O5, 11% SO3, 2% Zn oraz co-formulację TPP – Technologia Ochrony Fosforu. Nawóz stosuje się w ilości 20 kg/ha. To rozwiązanie zapewnia bardzo wysoką dostępność niezbędnych makro i mikroelementów. Ponadto co-formulacja TPP – Technologia Ochrony Fosforu umożliwia dobry i szybki start niezależnie od odczynu gleby.

 

A. Kozera