Komunikat rolniczy z dnia 22.04.2014 – Skrzypionka zbożowa i skrzypionka błękitek

Skrzypionka zbożowa (Oulema melanopa) i Skrzypionka błękitek (O. lichensis) te dwa gatunki występują powszechnie i zazwyczaj razem na wszystkich gatunkach  uprawianych zbóż.  Najsilniej przez te szkodniki porażana jest pszenica ozima oraz jęczmień jary. Obecnie na 50% lustrowanych roślin znajduje się jaj lub larwa skrzypionki.

Biologia

DSC01224DSC01223

Skrzypionki są to chrząszcze z rodziny stonkowatych, długości 5-6 mm (skrzypionka zbożowa), mniejsza bo 4-5mm skrzypionka błękitek. Owad dorosły skrzypionki błękitek jest jednolicie niebieski lub niebieskozielony, natomiast skrzypionka zbożowa ma czarną głowę, a odnóża koloru czerwonopomaranczowego. Zimują chrząszcze w ściółce rowów , traw, łąk i pastwisk. Jaja są pomarańczowożółte, cylindryczne, składane pojedynczo lub po 2-4 sztuki wzdłuż nerwów. Larwy obu gatunków brunatnożółte, pokryte odchodami pełniącymi funkcję ochronną przed promieniowaniem słonecznym oraz drapieżcami. Przepoczwarczenie larwy skrzypionki zbożowej odbywa się w glebie. Natomiast larwy skrzypionki błękitek przepoczwarczają się na roślinach (liście, źdźbła) w małych, białych kokonach.

Szkodliwość

Szkodliwość obu gatunków związana jest z redukcją powierzchni asymilacyjnej  liści plonotwórczych (liść flagowy, podflagowy), w okresie suszy znacznie ogranicza transport składników pokarmowych do kłosa. W czasie epidemicznego pojawu szkodników powierzchnia liści może zostać zredukowana nawet do 60%, przy stracie plonu sięgającym do 30%.
Aktualne zagrożenie tymi szkodnikami przedstawia mapa: skrzypionka_002

Objawy

DSC01235Objawy obserwowane w przypadku żerowania owadów dorosłych skrzypionki zbożowej to wygryzione kreskowe otwory na wylot na liściach, larwy wygryzają warstwę miękiszową zostawiając jedynie warstwę dolną. Takie same objawy obserwowane są przy żerowaniu skrzypionki błękitek.

DSC01228

 

 

Profilaktyka i ochrona

  • Płodozmian jako podstawowy element obniżania liczebności szkodnika
  • Prawidłowo prowadzona agrotechnika – zabiegi agrotechniczne np. orka, kultywatorowanie, bronowanie itp. niszczą larwy i poczwarki skrzypionek
  • Zrównoważony program nawożenia plantacji roślin zbożowych – wpływa na zdrowotność roślin i potencjał obronny, a także zdolności regeneracyjne
  • Ochrona chemiczna po przekroczeniu progu ekonomicznej szkodliwości (1-1,5 larwy na źdźbło) zalecanymi preparatami chemicznymi:
  1. Cyperkill Max 500 EC w dawce 0.05 l/ha w jęczmieniu jarym
  2. Pyrisimex 480 EC w dawce 0,5-0,6 l/ha w pszenicy ozimej
  3. Bulldock 025 EC w dawce 0,25 l/ha w pszenicy ozimej
  4. Pyrinex 480 EC  w dawce 0,6 l/ha w pszenicy ozimej